Kamis, 19 November 2015

LULUHUR KARUHUN URANG SUNDA

Raden Haji Suryakencana putra Pangeran Aria Wiratanudatar

Sahabats..
Raden Haji Suryakencana ra. yang nama lengkap beliau Raden Suryakencana Winata Mangkubumi merupakan seorang putra Pangeran Aria Wiratanudatar (pendiri kota Cianjur) yang beristrikan seorang putri jin.
Menurut babad Cianjur, Pangeran Surya Kencana dinikahkan oleh ayahnya dengan salah satu putri dari bangsa jin dan hingga kini bersemayam di Gunung Gede. Hal yang sama terjadi pula pada putri Jayasasana lainnya , Ny. R. Endang Sukaesih yang bersemayam di Gunung Ceremai dan R. Andika Wirusajagad yang menguasai Gunung Karawang.
Konon kawasan Taman Nasional Gunung Gede Pangrango merupakan tempat bersemayam Pangeran Suryakencana. Sejarah dan legendanya merupakan kepercayaan masyarakat di sekitar, yaitu tentang keberadaan Eyang Suryakencana dan Prabu Siliwangi di Gunung Gede.
Petilasan singgasana Pangeran Suryakencana berupa sebuah batu besar berbentuk pelana. Hingga kini, petilasan tersebut masih berada di tengah alun-alun. Beliau bersama rakyat jin menjadikan alun-alun sebagai lumbung padi yang disebut Leuit Salawe, Salawe Jajar, dan kebun kelapa salawe tangkal, salawe manggar.
Kawasan yang dipercaya oleh kalangan praktisi supranatural sebagai wilayah kekuasaan Eyang Surya Kecana dan karuhun Sunda lainnya adalah:
1. Kawasan Gunung Gede merupakan tempat bersemayam Pangeran Suryakencana. Beliau bersama rakyat jin menjadikan alun2 sebagai lumbung padi yang disebut Leuit Salawe, Salawe Jajar, dan kebun kelapa salawe tangkal, salawe manggar. Petilasan singgasana Pangeran Suryakencana berupa sebuah batu besar berbentuk pelana. Hingga kini, petilasan tersebut masih berada di tengah alun-alun, dan disebut Batu Dongdang yang dijaga oleh Embah Layang Gading. Sumber air yang berada ditengah alun-alun, dahulu merupakan jamban untuk keperluan minum dan mandi.
2. Kawah Gunung Gede yang terdiri dari, Kawah Ratu, Kawah Lanang, dan Kawah Wadon, dijaga oleh Embah Kalijaga.
3. Embah Serah adalah penjaga Lawang Seketeng (pintu jaga) yang terdiri atas dua buah batu besar. Pintu jaga tersebut berada di Batu Kukus, sebelum lokasi air terjun panas yang menuju kearah puncak.
4. Eyang Jayakusumah adalah penjaga Gunung Sela yang berada disebelah utara puncak Gunung Gede.
5. Sedangkan Eyang Jayarahmatan dan Embah Kadok menjaga dua buah batu dihalaman parkir kendaraan wisatawan kawasan cibodas. Batu tersebut pernah dihancurkan, namun bor mesin tidak mampu menghancurkannya. Dalam kawasan Kebun Raya Cibodas, terdapat petilasan/ makam Eyang Haji Mintarasa.
6. Konon, Eyang Suryakencana menyimpan hartanya dalam sebuah gua lawa/walet yang berada di sekitar air terjun Cibeureum. Gua tersebut dijaga oleh Embah Dalem Cikundul. Tepat berada di tengah-tengah air terjun Cibeureum ini terdapat sebuah batu besar yang konon adalah perwujudan seorang pertapa sakti yang karena bertapa sangat lama dan tekun sehingga berubah menjadi batu. Pada hari kiamat nanti barulah ia akan kembali berubah menjadi manusia.


 K.H DIMYATI WALI QUTUB BANTEN
Terakhir kali saya ketemu Beliau pada acara khaul Maha Guru saya Al habr Habib Abdul qodir bil faqih dan khaul Al hafidz Habib Abdulloh Bil faqih di pondok-pesantren Darul Hadist Al Faqihiyyah sekitar tahun 1999 kebetulan waktu itu saya bertugas sebagai panitia. KH.Muhammad Dimyati yang biasa dipanggil dengan Buya Dimyati merupakan sosok Ulama Banten yang memiliki karismatik, beliau lahir sekitar tahun 1925 anak pasangan dari H.Amin dan Hj.Ruqayah. Sejak kecil Buya Dimyati sudah menampakan kecerdasannya dan keshalihannya, beliau belajar dari satu pesantren ke pesantren lainnya mulai dari Pon-pes Cadasari, kadupeseng Pandeglang,ke Plamunan hingga ke Pleret Cirebon. lajenggg



LULUHUR KARUHUN URANG SUNDA

Sih hapunteuna ka baraya sanagara....ka dulur saleumbur, wirehna sim kuring nitis tulis iyeu aksara, teu aya maksad bade agul ku payung butut.....teu aya sanes mung hoyong nyukcruk jalur mapay tapak luluhur karuhun anu aya di tatar sunda.


Anu utama pisan urang wajib ngamumule ka indung reujeung ka bapa, sabab indung tunggul rahayu bapa tangkal darajat, indung anu ngandung bapa anu ngayuga,.....Ridhona Alloh ta'ala gumantung Ridhona Indung bapa...murkana Alloh ta'ala oge gumantung indung jeung bapa, ku ayana kitu wajib pisan urang Ngamumule Indung bapa urang......................................

Nyukcruk jalur mapay tapak luluhur karuhun tatar sunda, diantawisna anu aya di :


SUMEDANG
1. Prabu Cakra Buana Tajimalela
2. Prabu Aji Putih
3. Sunan Guling Martalaya
4. Sunan Pagulingan Wirajaya
5. Pangeran Rangga Gempol
6. Pangeran Rangga Geude
7. Pangeran Gempol
8. Pangeran Santri Kusumadinata (Pasarean Geude)
9. Pangeran Kornel Kusumadinata (Pasarean Geude)
10. Pangeran Muhamad / Palakaran
11. Pangeran Geusan Ulun / Rd. Angka Wijaya (Dayeuh Luhur)
12. Pangeran Kusumayuda Daleum Agung
13. Pangeran Sugih ( Gunung Puyuh)
14. Pangeran Mekah ( Gunung Puyuh )
15. Eyang Jaya Perkasa / Prabu Surawisesa (Cipancar)
16. Eyang Jangkung ( Panyingkiran )
17. Eyang Gagak Lumayung
18. Eyang Cangklong
19. Eyang Nangtung (Cadas Pangeran)
20. Mbah Dalem Kondang Hapa
21. Mbah Dalem Kondang H'u / Jaya Hawu
22. Mbah Dalem Terong Peot / Batara Pancar Buana
23. Syeh Kuncung Putih Jati kusuma


GARUT
1. Sunan Rohmat Suci / Eyang Prabu Kian Santang ( Godog )
2. Sembah Dalem Sentawan Marjaya Suci ( Godog )
3. Sembah Dalem Khalifah Agung ( Godog )
4. Sembah Dalem Sireufan Agung ( Godog )
5. Sembah Dalem Sireupan Suci ( Godog )
6. Sembah Dalem Pageur Jaya ( Godog )
7. Sembah Dalem Kuwu Kandang Soleh ( Godog )
8. Sembah Dalem Seugah Do'a ( Godog )
9. Sembah Dalem Kandang Herang ( Godog )
10. Syeh Abdul Jabar ( Gn. Haruman )
11. Syeh Jafar Sodiq bin Syeh Abdul Jabar ( Gn. Haruman )
12. Pangeran Mangku Bumi ( Gn. Haruman )
13. Syeh Abdul Jalil ( Pameungpeuk )
14. Pangeran Papak / Rd. Wangsa Muhamad ( Cinunuk )
15. Syeh Haji Pandita Rukmantara ( Sancang )
16. Mbah Bajing ( Sancang )
17. Rd. Braja Lawe ( Kebon Kaboa Sancang )
18. Rd. Braja Lewo ( Pangikis )
19. Eyang Buyut Mujid ( sancang )
20. Eyang Buyut Bugis ( Sancang )
21. Eyang Mudik Batara Putih ( Pareong )
22. Eyang Haji Malela
23. Rd. Surta Ningrat
24. Patih Aki Wirayuda
25. Sembah Dalem Pamutihan (Gn. Cikurai )
26. Eyang Balung Tunggal ( Gn. Cikurai )
27. Eyang Pamuk ( Cihanjuang )
28. Sembah Dalem Puntang Panekawasa ( Gn. Cikurai )
29. Eyang Kirincing Cahaya ( Gn. Cikurai )
30. Eyang Mangku Nagara ( Gn. Cikurai )
31. mbah Guar
32. Mbah Beudas
33. Mbah Dora
34. Sembah Dalem Wira Suta (Cijolang, Gn. Guntur )




CIAMIS
1. Ibu Dewi Subang Karancang
2. Ibu Ratu Galuh Sakti
3. Pangeran Boros Ngora
4. Ibu Ratu Rengganis ( Pangandaran )
5. Maha Raja Cahaya Sangiang
6. Maha Raja Cipta Permana
7. Dipati Panaskan
8. Dalem Panji Nagara
9. Dalem Angga Praja
10. Dalem Angga Naga
11. Dalem Suta Dinata
12. Dalem Kusuma Dinata
13. Dalem Jaya Baya
14. Dalem Nata Dikusumah
15. Dalem Sura Praja
16. Dalem Nata Negara
17. Dalem Suta Wijaya
18. Dalem Wiradikusumah
19. Dalem Adi Kusumah
20. Dalem Kusuma Diningrat
21. Dalem Sastra Winata
22. Dalem Sunarya
23. Dalem Ardi
24. Dalem Dinda Kusuma
25. Dalem Sukapura ( Tasikmalaya )
26. Syeh Haji Abdul Muhi ( Pamijahan )
27. Syeh Hotib Muwahid
28. Eyang Yuda Nagara ( Pamijahan )
29. Eyang Sajaparna ( Pamijahan )

SITU SANGIANG MAJALENGKA
1. Sunan Parung
2. Eyang Talaga Manggung
3. Nyi Mas Simbar Kencana
4. Rd. Panglurah




CIANJUR
1. Nyi Rangga Mantri
2. Sunan Wana Peri
3. Sunan Ciburang
4. Dalem Aria Wangsa Goparona Sagara Herang
5. Dalem Aria Wiratanu Datar ( Cikundul )
6. Dalem Aria Yuda Negara
7. Dalem Marta Yuda ( Cugeunang )
8. Dalem Aria Kidul Nata Dimanggala ( Gn Jati Cianjur )
9. Dalem Cakra Dipraja
10. Dalem Cakra Yuda
11. Rd. Pamedang Kusuma
12. Dalem Rangga Yuna Sasana
13. Dalem Ng. Yuda Anggrana
14. Nyi Raden Arsa Negara
15. Kiyai Ng. Indra Kusuma
16. Patih Sura Praja
17. Rd. Rangga Mada Madiya
18. Eyang Ider Buana
19. Eyang Pandita Kiajar
20. Eyang Ratu Sunda/Sapta Rangga Buana/Geger Buana
21. Eyang Ratu Puma Putih
22. Eyang Setra Langit Langlang Jagat
23. Eyang Haji Suryakencana (Gn. Geude )
24. Nyi Endang Sukasih
25. Eyang Surya Padang ( Gn. Gambir )
26. Eyang Gambir Sawit ( Gn. Gambir )
27. Mbah Badigil Anak Kaur Sajagat
28. Eyang Cendra Kasih ( Cikalong Wetan )
29. Mbah Gajah ( Cikalong Wetan )
30. Eyang Agung ( Kr.Panembong Cipanas )
31. Syeh Abdul Ghofur ( Cimacan Cipanas )


CIREBON
1. Kigedeng Alang alang Kuwu Pertama
2. Eyang Kuwu Sangkan / Pangeran Walang Sungsang Cakra Buana ( Cirebon Girang )
3. Syeh Syarif Hidayatulloh Sunan Gn. Jati ( Gn.Sembung )
4. Nyi Dewi Lara Santang / Syarifah Mu'daim
5. Syeh Nurjati / Syeh Dahtul Kahfi
6. Syeh Nurbaya / Syeh Bayanulloh
7. Ratu Ayu Pembayu
8. Pangeran Pasarean
9. Pangeran Jaya Lalana
10. Syeh Saba Kingking / Maulana Hasanudin Sura Sowan
11. Pangeran Brata Kalana
12. Putri Endang Kancana bin Rd. Aria Wiratanu Datar ( Gn. Ciremai )




BANDUNG
1. Prabu Permana Diputung
2. Prabu Sunan Dalem Rama dewa
3. Sunan Darma Kingking
4. Sunan Rangga Lawe
5. Sunan Tanggung Marta
6. Dalem Wiranata Kusumah
7. Dalem Adi Kusuma
8. Dalem Angga Diraja Wiranata Kusuma / Dalem Kaum
9. Syeh Angga Suta ( Cicalengka )
10. Syeh Wira Suta ( Cicalengka )
11. Eyang Dalem Pangudar ( Cinangka Cicalengka )
12. Syeh Imam Gojali ( Ciwidey )
13. Pangersa Syeh Makdum Ibrahim ( Gn Giri Bandung )
14. Syeh Abdurrohman ( Citali )
15..Mama santri ( Citali )
16. Mbah Braja Musti ( Pasir Gading )




SUKABUMI
1. Syeh Haji Wali Sakti Kudratulloh Prabu Siliwangi Nitis ( Batu Karut Sakawayana )
2. Eyang Haji Himun Hidayatulloh (Gn. Halimun )
3. Parabu Tanduran Gagang (Muara Sakawayana)
4. Eyang Haji Genter {utih / Barangbang Putih
5. Prabu Rangga Malela ( Rawa Kalong )
6. Ibu Ratu Sri Walang Sari ( Rawa Kalong )
7. Eyang Jaga Raksa ( Gn.Tangkil Sakawayana )
8. Eyang Raksa Kusuma (G. Tangkil )
9. Eyang Angga Jaya Sakti (Gn. Sumping Pelabuhan Ratu )
10. Eyang Sayiddulloh / Syeh Karulloh ( Gn.Sumping)
11. Eyang Rembang Soca Manggala ( Karang Hawu )
12. Eyang Cahaya Gumilang (Karang Hawu)
13. Rd. Jalak Nata / Jaya Perkasa (Karang Hawu )
14. Eyang Sunda Wenang Sari / Mbah Panembahan Rasa / Mbah Puter Bumi Raksa Kusuma
15. Eyang Haji Genter Bumi / Ider Buana / Mbah Rancang Alam / Mbah Selang Kuning / Dalem Cikundul ( Panguyangan )
16. Syeh Abdurohman Ad Muluk ( Gn. Bintang )
17. Syeh Abdurohman Al Jajuli ( Gn. Bintang )
18. Prabu Larang Tapa ( Pelabuhan Ratu )
19. Syeh Somadulloh / Rd. Walang Sungsang ( Gn. Walang Cikembar )
20. Kangjeng Dalem Cikembar ( Cikembar )
21. Kangjeng Dalem Singa Perbangsa ( Cikembar )
22. Syeh Auliya Mansyur ( Gn. Gombong )
23. Ibu Ratu Ismaya Sari ( Sukaraja)
24. Rd. Haji Siti Winarti ( Sukaraja )
25. Rd. Suryadiningrat Dalem Cikundul ( Cikundul )
26. Mama Haji Malik Al Maesir ( Cijangkar )
27. Eyang Ali Sakti ( Cikondang )
28. Syeh Mubarok ( Tipar )
29. Kiyai Tubagus Lantung ( Tipar )
30. Kiyai Sapu Jagat ( Tipar )
31. Mbah Suma Praja ( Nagrak )
32. Rd. Ayu Tanjung Sari ( Cikondang )



BOGOR
1. Mbah Pangeran Sake ( Citeureup )
2. Mbah Rangga Wulung (Cimande )
3. Mbah Kate ( Sumur Wangi )
4. Mbah Ace / Eyang Kadu Jangkung ( Cimande )
5. Haji Abdul Somad / Abah Ocot ( Cimande )
6. Eyang Karta Singa ( Cimande )
7. Eyang Japra ( Istana Bogor )

KARAWANG
1. Syeh Kuro ( Rengas Dengklok )
2. Nyi Endang Sukasih ( Gn. Sunda Karawang )
3. Demang Tirta Yuda Bin Rd. Aria Wiratanudatar
4. Rd. Wira Sajagat Bin Rd. Aria Wiratanudatar




JAKARTA
1. Pangeran Sangiang
2. Pangeran Lahut
3. Pangeran Sagiri
4. Pangeran Jagatra
5. Pangeran Jaya Karta
6. Datuk Bancir
7. Datuk Rohmat ( Lubang Buaya )
8. Eyang Datuk Ahmad / Ki Sauf Bin Rangga Suta ( Tebet )



BANTEN
1. Sultan Maulana Hasanudin
2. Sultan Maulana Maulana Yusuf
3. Sultan Maulana Muhamad Nasrudin
4. Sultan Maulana Abdul Ahmad Kanari
5. Sultan Maulana Abdul Ma'ali Abdul Kodir
6. Sultan Maulana Agung Abdul Fatah Tirtayasa
7. Sultan Maulana Mansyurudin ( Cikaduen )
8. Sultan Maulana Agung Abu Fatah
9. Sultan Maulana Ansor Abdul Kohar
10. Sultan Maulana Mukasim Zaenal Abidin
11. Sulatan Maulana Zaenal Arifin
12. Sultan Maulana Syarif Wasa Zaenal Asikin
13. Sultan Maulana Muh. Isak Zaenal Askin
14. Sultan Maulana Mapaur Muh Ali Udin
15. Syltan Maulana Abdul Nasir Muh Muhidin
16. Pangeran Nata Wijaya ( Wakil Banten )
17. Pangeran Sora Manggala
18. Wali Idrus
19. Wali Daud Saketi
20. Syeh Asnawi ( Caringin )
21. Syeh Yusuf ( Ciampea)
22. Syeh Haji Mansyur ( Pamerayan )
23. Ki Holil ( Menes )
24. Ki Buyut Pakel
25. Ki Muhamad Soleh
26. ki Buang
27. Mbah Paku Alam Sakti
28. mbah Nurjam Sakti
29. Mbah Pangeran Pinayingan
30. Mbah Kidang Panyawang Tando Pandega
31. Mbah Khair
32. Mbah Datuk Abdurrahman
33. Mbah Mansyur (Gunung Malan )
34. Ki. Agung ( Caringi )
34. Ki Nawawi ( Tanah Hara )
35. Syeh Ahmad Hatib Sambas
36. Tubagus Syamsudin ( Parigi Ciomas )
37. Tubagus Tali Urif
38. Pangeran Sunia Raras
39. Sembah dalem Rangkas Bitung
40. Syeh Mas Ukam ( Rangkas Bitung )




Pakuan Ibukota Kerajaan Sunda
Tome Pires (1513) menyebutkan bahwa dayo (dayeuh) Kerajaan Sunda terletak dua hari perjalanan dari Pelabuhan Kalapa yang terletak di muara Ciliwung. Sunda sebagai nama kerajaan tercatat dalam dua buah prasasti batu yang ditemukan di Bogor dan Sukabumi. Prasasti yang di Bogor banyak berhubungan dengan Kerajaan Sunda pecahan Tarumanagara, sedangkan yang di daerah Sukabumi berhubungan dengan Kerajaan Sunda sampai masa Sri Jayabupati.
  1. A. Kerajaan Sunda Pecahan Tarumanagara
Di Bogor, prasasti itu ditemukan di Pasir Muara, di tepi sawah, tidak jauh dari prasasti Telapak Gajah peninggalan Purnawarman. Prasasti itu kini tak berada ditempat asalnya. Dalam prasasti itu dituliskan :“ini sabdakalanda rakryan juru panga-mbat i kawihaji panyca pasagi marsa-n desa barpulihkan haji su-nda”.Terjemahannya menurut Bosch:“Ini tanda ucapan



Uga Wangsit Siliwangi


Carita Pantung Ngahiangna Pajajaran

Pun, sapun kula jurungkeun
Mukakeun turub mandepun
Nyampeur nu dihandeuleumkeun
Teundeun poho nu baréto
Nu mangkuk di saung butut
Ukireun dina lalangit
Tataheun di jero iga!

  UGA WANGSIT SILIWANGI

Saur Prabu Siliwangi ka balad Pajajaran anu milu mundur dina sateuacana ngahiang: Lalakon urang ngan nepi ka poé ieu, najan dia kabéhan ka ngaing pada satia! Tapi ngaing henteu meunang mawa dia pipilueun, ngilu hirup jadi balangsak, ngilu rudin bari lapar. Dia mudu marilih, pikeun hirup ka hareupna, supaya engké jagana, jembar senang sugih mukti, bisa ngadegkeun deui Pajajaran! Lain Pajajaran nu kiwari, tapi Pajajaran anu anyar, nu ngadegna digeuingkeun ku obah jaman! Pilih! ngaing moal ngahalang-halang. Sabab pikeun ngaing, hanteu pantes jadi Raja, anu somah sakabéhna, lapar baé jeung balangsak.
Daréngékeun! Nu dék tetep ngilu jeung ngaing, geura misah ka beulah kidul! Anu hayang balik deui ka dayeuh nu ditinggalkeun, geura misah ka beulah kalér! Anu dék kumawula ka nu keur jaya, geura misah ka beulah wétan! Anu moal milu ka saha-saha, geura misah ka beulah kulon!
Daréngékeun! Dia nu di beulah wétan, masing nyaraho: Kajayaan milu jeung dia! Nya turunan dia nu engkéna bakal maréntah ka dulur jeung ka batur. Tapi masing nyaraho, arinyana bakal kamalinaan. Engkéna bakal aya babalesna. Jig geura narindak!
Dia nu di beulah kulon! Papay ku dia lacak Ki Santang! Sabab engkéna, turunan dia jadi panggeuing ka dulur jeung ka batur. Ka batur urut salembur, ka dulur anu nyorang saayunan ka sakabéh nu rancagé di haténa. Engké jaga, mun tengah peuting, ti gunung Halimun kadéngé sora tutunggulan, tah éta tandana; saturunan dia disambat ku nu dék kawin di Lebak Cawéné. Ulah sina talangké, sabab talaga bakal bedah! Jig geura narindak! Tapi ulah ngalieuk ka tukang!
Dia nu marisah ka beulah kalér, daréngékeun! Dayeuh ku dia moal kasampak. Nu ka sampak ngan ukur tegal baladaheun. Turunan dia, lolobana bakal jadi somah. Mun aya nu jadi pangkat, tapi moal boga kakawasaan. Arinyana engké jaga, bakal ka seundeuhan batur. Loba batur ti nu anggang, tapi batur anu nyusahkeun. Sing waspada!
Sakabéh turunan dia ku ngaing bakal dilanglang. Tapi, ngan di waktu anu perelu. Ngaing bakal datang deui, nulungan nu barutuh, mantuan anu sarusah, tapi ngan nu hadé laku-lampahna. Mun ngaing datang moal kadeuleu; mun ngaing nyarita moal kadéngé. Mémang ngaing bakal datang. Tapi ngan ka nu rancagé haténa, ka nu weruh di semu anu saéstu, anu ngarti kana wangi anu sajati jeung nu surti lantip pikirna, nu hadé laku lampahna. Mun ngaing datang; teu ngarupa teu nyawara, tapi méré céré ku wawangi. Ti mimiti poé ieu, Pajajaran leungit ti alam hirup. Leungit dayeuhna, leungit nagarana. Pajajaran moal ninggalkeun tapak, jaba ti ngaran pikeun nu mapay. Sabab bukti anu kari, bakal réa nu malungkir! Tapi engké jaga bakal aya nu nyoba-nyoba, supaya anu laleungit kapanggih deui. Nya bisa, ngan mapayna kudu maké amparan. Tapi anu marapayna loba nu arieu-aing pang pinterna. Mudu arédan heula.
Engké bakal réa nu kapanggih, sabagian-sabagian. Sabab kaburu dilarang ku nu disebut Raja Panyelang! Aya nu wani ngoréhan terus terus, teu ngahiding ka panglarang; ngoréhan bari ngalawan, ngalawan sabari seuri. Nyaéta budak angon; imahna di birit leuwi, pantona batu satangtungeun, kahieuman ku handeuleum, karimbunan ku hanjuang. Ari ngangonna? Lain kebo lain embé, lain méong lain banténg, tapi kalakay jeung tutunggul. Inyana jongjon ngorehan, ngumpulkeun anu kapanggih. Sabagian disumputkeun, sabab acan wayah ngalalakonkeun. Engke mun geus wayah jeung mangsana, baris loba nu kabuka jeung raréang ménta dilalakonkeun. Tapi, mudu ngalaman loba lalakon, anggeus nyorang: undur jaman datang jaman, saban jaman mawa lalakon. Lilana saban jaman, sarua jeung waktuna nyukma, ngusumah jeung nitis, laju nitis dipinda sukma.
Daréngékeun! Nu kiwari ngamusuhan urang, jaradi rajana ngan bakal nepi mangsa: tanah bugel sisi Cibantaeun dijieun kandang kebo dongkol. Tah di dinya, sanagara bakal jadi sampalan, sampalan kebo barulé, nu diangon ku jalma jangkung nu tutunjuk di alun-alun. Ti harita, raja-raja dibelenggu. Kebo bulé nyekel bubuntut, turunan urang narik waluku, ngan narikna henteu karasa, sabab murah jaman seubeuh hakan.
Ti dinya, waluku ditumpakan kunyuk; laju turunan urang aya nu lilir, tapi lilirna cara nu kara hudang tina ngimpi. Ti nu laleungit, tambah loba nu manggihna. Tapi loba nu pahili, aya kabawa nu lain mudu diala! Turunan urang loba nu hanteu engeuh, yén jaman ganti lalakon ! Ti dinya gehger sanagara. Panto nutup di buburak ku nu ngaranteur pamuka jalan; tapi jalan nu pasingsal!
Nu tutunjuk nyumput jauh; alun-alun jadi suwung, kebo bulé kalalabur; laju sampalan nu diranjah monyét! Turunan urang ngareunah seuri, tapi seuri teu anggeus, sabab kaburu: warung béak ku monyét, sawah béak ku monyét, leuit béak ku monyét, kebon béak ku monyét, sawah béak ku monyét, cawéné rareuneuh ku monyét. Sagala-gala diranjah ku monyét. Turunan urang sieun ku nu niru-niru monyét. Panarat dicekel ku monyet bari diuk dina bubuntut. Walukuna ditarik ku turunan urang keneh. Loba nu paraeh kalaparan. ti dinya, turunan urang ngarep-ngarep pelak jagong, sabari nyanyahoanan maresék caturangga. Hanteu arengeuh, yén jaman geus ganti deui lalakon.
Laju hawar-hawar, ti tungtung sagara kalér ngaguruh ngagulugur, galudra megarkeun endog. Génjlong saamparan jagat! Ari di urang ? Ramé ku nu mangpring. Pangpring sabuluh-buluh gading. Monyét ngumpul ting rumpuyuk. Laju ngamuk turunan urang; ngamukna teu jeung aturan. loba nu paraéh teu boga dosa. Puguh musuh, dijieun batur; puguh batur disebut musuh. Ngadak-ngadak loba nu pangkat nu maréntah cara nu édan, nu bingung tambah baringung; barudak satepak jaradi bapa. nu ngaramuk tambah rosa; ngamukna teu ngilik bulu. Nu barodas dibuburak, nu harideung disieuh-sieuh. Mani sahéng buana urang, sabab nu ngaramuk, henteu beda tina tawon, dipaléngpéng keuna sayangna. Sanusa dijieun jagal. Tapi, kaburu aya nu nyapih; nu nyapihna urang sabrang.
Laju ngadeg deui raja, asalna jalma biasa. Tapi mémang titisan raja. Titisan raja baheula jeung biangna hiji putri pulo Dewata. da puguh titisan raja; raja anyar hésé apes ku rogahala! Ti harita, ganti deui jaman. Ganti jaman ganti lakon! Iraha? Hanteu lila, anggeus témbong bulan ti beurang, disusul kaliwatan ku béntang caang ngagenclang. Di urut nagara urang, ngadeg deui karajaan. Karajaan di jeroeun karajaan jeung rajana lain teureuh Pajajaran.
Laju aya deui raja, tapi raja, raja buta nu ngadegkeun lawang teu beunang dibuka, nangtungkeun panto teu beunang ditutup; nyieun pancuran di tengah jalan, miara heulang dina caringin, da raja buta! Lain buta duruwiksa, tapi buta henteu neuleu, buaya eujeung ajag, ucing garong eujeung monyét ngarowotan somah nu susah. Sakalina aya nu wani ngageuing; nu diporog mah lain satona, tapi jelema anu ngélingan. Mingkin hareup mingkin hareup, loba buta nu baruta, naritah deui nyembah berhala. Laju bubuntut salah nu ngatur, panarat pabeulit dina cacadan; da nu ngawalukuna lain jalma tukang tani. Nya karuhan: taraté hépé sawaréh, kembang kapas hapa buahna; buah paré loba nu teu asup kana aseupan............................. Da bonganan, nu ngebonna tukang barohong; nu tanina ngan wungkul jangji; nu palinter loba teuing, ngan pinterna kabalinger.
Ti dinya datang budak janggotan. Datangna sajamang hideung bari nyorén kanéron butut, ngageuingkeun nu keur sasar, ngélingan nu keur paroho. Tapi henteu diwararo! Da pinterna kabalinger, hayang meunang sorangan. Arinyana teu areungeuh, langit anggeus semu beureum, haseup ngebul tina pirunan. Boro-boro dék ngawaro, malah budak nu janggotan, ku arinyana ditéwak diasupkeun ka pangbérokan. Laju arinyana ngawut-ngawut dapur batur, majarkeun néangan musuh; padahal arinyana nyiar-nyiar pimusuheun.
Sing waspada! Sabab engké arinyana, bakal nyaram Pajajaran didongéngkeun. Sabab sarieuneun kanyahoan, saenyana arinyana anu jadi gara-gara sagala jadi dangdarat. Buta-buta nu baruta; mingkin hareup mingkin bedegong, ngaleuwihan kebo bulé. Arinyana teu nyaraho, jaman manusa dikawasaan ku sato!
Jayana buta-buta, hanteu pati lila; tapi, bongan kacarida teuing nyangsara ka somah anu pada ngarep-ngarep caringin reuntas di alun-alun. Buta bakal jaradi wadal, wadal pamolahna sorangan. Iraha mangsana? Engké, mun geus témbong budak angon! Ti dinya loba nu ribut, ti dapur laju salembur, ti lembur jadi sanagara! Nu barodo jaradi gélo marantuan nu garelut, dikokolotan ku budak buncireung! Matakna garelut? Marebutkeun warisan. Nu hawek hayang loba; nu boga hak marénta bagianana. Ngan nu aréling caricing. Arinyana mah ngalalajoan. Tapi kabarérang.
Nu garelut laju rareureuh; laju kakara arengeuh; kabéh gé taya nu meunang bagian. Sabab warisan sakabéh béak, béakna ku nu nyarekel gadéan. Buta-buta laju nyarusup, nu garelut jadi kareueung, sarieuneun ditempuhkeun leungitna nagara. Laju naréangan budak angon, nu saungna di birit leuwi nu pantona batu satangtung, nu dihateup ku handeuleum ditihangan ku hanjuang. Naréanganana budak tumbal. sejana dék marénta tumbal. Tapi, budak angon enggeus euweuh, geus narindak babarengan jeung budak anu janggotan; geus mariang pindah ngababakan, parindah ka Lebak Cawéné!
Nu kasampak ngan kari gagak, keur ngelak dina tutunggul. Daréngékeun! Jaman bakal ganti deui. tapi engké, lamun Gunung Gedé anggeus bitu, disusul ku tujuh gunung. Génjlong deui sajajagat. Urang Sunda disarambat; urang Sunda ngahampura. Hadé deui sakabéhanana. Sanagara sahiji deui. Nusa Jaya, jaya deui; sabab ngadeg ratu adil; ratu adil nu sajati.
Tapi ratu saha? Ti mana asalna éta ratu? Engké ogé dia nyaraho. Ayeuna mah, siar ku dia éta budak angon!
Jig geura narindak! Tapi, ulah ngalieuk ka tukang! peryori naskah aslina ? aya di abah
  • Stumble This
  • Fav This With Technorati
  • Add To Del.icio.us
  • Digg This
  • Add To Facebook
  • Add To Yahoo

1 komentar:

IBU TUTI TKI SINGAPUR mengatakan...


SAYA SEKELUARGA INGIN MENGUCAPKAN BANYAK TERIMAH KASIH KEPADA AKI NAWE BERKAT BANTUANNNYA SEMUA HUTANG HUTANG SAYA SUDAH PADA LUNAS SEMUA BAHKAN SEKARAN SAYA SUDAH BISA BUKA TOKO SENDIRI,ITU SEMUA ATAS BANTUAN AKI YG TELAH MEMBERIKAN ANKA JITUNYA KEPADA SAYA DAN ALHAMDULILLAH ITU BENER2 TERBUKTI TEMBUS..BAGI ANDA YG INGIN SEPERTI SAYA DAN YANG SANGAT MEMERLUKAN ANGKA RITUAL 2D 3D 4D YANG DIJAMIN 100% TEMBUS SILAHKAN HUBUNGI AKI NAWE DI 085-218-379-259

Posting Komentar